Frustracja pojawia się w życiu każdego człowieka. To stan, który znacznie obniża nasz dotychczasowy nastrój i doprowadza do tego, że nie mamy motywacji do podejmowania dalszych działań. Zwykle mierzymy się z nim w sytuacji, w której na drodze do jakiegoś celu pojawiają się rozmaite przeszkody i nie jesteśmy ich w stanie w żaden sposób wyeliminować. Frustracja oznacza, że nie możemy zaspokoić naszych podstawowych potrzeb, stajemy się agresywni i niemili, a do tego mamy problem z kontrolowaniem swoich emocji. Oczywiście nie u wszystkich wygląda to tak samo, gdyż w niektórych przypadkach frustracja może być dla nas dodatkowym bodźcem, dzięki któremu obierzemy zupełnie inną ścieżkę i postanowimy uparcie dążyć do wyznaczonego celu.
Frustracja – czym tak właściwie jest?
Z frustracją mamy styczność praktycznie każdego dnia. Nie musi występować u nas, ale możemy ją zauważyć np. u innych członków rodziny, znajomych czy też współpracowników. Ma dużo wspólnego z tym, iż mimo bardzo dużych starań nie jesteśmy w stanie osiągnąć konkretnego celu (np. edukacyjnego, zawodowego oraz sportowego).
Frustracja może być ściśle powiązana z wieloma różnymi emocjami, w tym z/ze:
- wstydem,
- gniewem,
- żalem,
- rozczarowaniem,
- złością,
- zakłopotaniem.
Wszystkie te emocje występują u nas jednak w sytuacji, w której wyznaczyliśmy sobie jakiś cel lub mamy jakieś marzenie, a nasze działania wcale nie zmierzają do niczego dobrego.
Radzić sobie z frustracją możemy na wiele sposobów, a duże znaczenie ma to, jakie są nasze dotychczasowe doświadczenia. Jeśli do tej pory mieliśmy na swoim koncie dużo sukcesów, jedna przeszkoda nie powinna nas wytrącić z równowagi i frustracja w krótkim czasie odejdzie w zapomnienie. Stan ten będzie się jednak nasilał w momencie, w którym nasze działania od dłuższego czasu nie przynoszą zamierzonych efektów. Wtedy pomóc może nam psycholog, psychoterapeuta lub też nawet psychiatra. Nie bójmy się wizyty u specjalisty, skoro może nam to przynieść ukojenie. Ważne jest to, abyśmy od czasu do czasu znaleźli chwilę wolnego czasu na odrobinę relaksu, np. na basenie, na spacerze czy też po prostu udając się na wymarzony wyjazd turystyczny.
Frustracja – czym może być spowodowana?
Frustracja może mieć bardzo zróżnicowane podłoże. U każdego człowieka może to przebiegać w zupełnie inny sposób. Najczęściej frustracja pojawia się u nas wtedy, gdy realizacja wyznaczonego celu była w zasięgu naszych rąk, lecz w ostatnim momencie coś poszło nie tak i musieliśmy pogodzić się z „porażką” (np. zbliżający się wielkimi krokami awans zawodowy). Dorzućmy do tego niespodziewane problemy (np. nagłą utratę pracy), serię niepowodzeń (np. nieudany związek, brak zatrudnienia, brak pieniędzy, utrata kogoś bliskiego) i dużą wagę naszych pragnień (np. gdy bardzo zależało nam na dostaniu się na prestiżową uczelnię, lecz mimo świetnych wyników zabrakło nam kilku punktów).
Nigdy nie powinniśmy się jednak załamywać, gdyż „zła karta” może się odwrócić w najmniej spodziewanym momencie, a wiele zależy od nas samych oraz od propagowanego podejścia do życia. Czasami warto spojrzeć na to z boku i przeanalizować swoje dotychczasowe zachowanie, bo być może to my popełniliśmy jakieś błędy, które doprowadziły do tego, że w naszym życiu pojawiły się niepowodzenia. Dobrze byłoby porozmawiać o tym z rodziną lub też specjalistami.
Frustracja – co zrobić, aby wyeliminować ten stan?
Frustracja to stan, który nie musi być łatwy do wyeliminowania. Kluczowe jest to, abyśmy poznali samych siebie, skupili się na własnych potrzebach i celach oraz zdali sobie sprawę z tego, że czasami w życiu pojawiają się przeszkody, na które nie mamy większego wpływu i musimy im stawić czoła.
Wypracujmy takie zachowania, dzięki którym pokonamy rozmaite przeciwności i przygotujemy się emocjonalnie nawet na najtrudniejszą życiową sytuację. Pomóc może nam w tym wykwalifikowany specjalista, dlatego nie bójmy się rozpocząć terapii. W wyeliminowaniu frustracji ogromnym wsparciem będą dla nas następujące czynniki:
- analizowanie przyczyn niepowodzeń i wyciąganie racjonalnych wniosków,
- pomoc ze strony bliskich osób oraz znajomych, tak abyśmy z problemami nie zostawali w pojedynkę,
- umiejętność cieszenia się z małych rzeczy oraz osiągnięć,
- dostrzeganie pozytywnych aspektów w każdej przydarzającej się sytuacji,
- umiejętność zaakceptowania tego, że nie wszystkie pragnienia muszą zostać spełnione,
- akceptowanie własnych emocji i umiejętność ich kontrolowania.
Jeśli mamy z tym jakiekolwiek problemy dajmy działać profesjonalistom, a nasz stan psychiczny znacznie się poprawi. Wierząc w siebie i mając pewność, że żadna przeszkoda nie będzie w stanie nas podłamać mamy większe szanse na to, że będziemy szczęśliwi i w końcu dojdziemy do miejsca, które da nam niewyobrażalną radość i stuprocentowe spełnienie.
Frustracja – czy dotyczy jedynie poważnych spraw?
Frustracja może przyjmować rozmaite formy. Często nie dotyczy jedynie poważnych spraw, które mają związek m.in. z tym, że nie jesteśmy w stanie uzyskać kredytu mieszkaniowego, za mało zarabiamy i nie dostajemy awansu czy też systematycznie kłócimy się ze swoim życiowym partnerem.
Frustracja może dotyczyć również wielu błahych spraw, a mianowicie taki stan jesteśmy w stanie zauważyć u siebie, gdy spóźnimy się na autobus, gdy ktoś zabiegnie nam drogę na chodniku czy też przebywamy przez dłuższy czas w hałasie. Nie ma jednej definicji frustracji, gdyż nasze życie niesie za sobą wiele niespodzianek, a frustracja to niezwykle subiektywne przeżycie. Towarzyszące nam emocje mogą być nieadekwatne do skali zaistniałych problemów. Jeśli jednak bardzo często wpadamy w szał i nie możemy nad tym zapanować (i dzieje się to przy błahych sytuacjach) powinniśmy na to jak najszybciej zareagować i udać się po pomoc do wybitnego specjalisty z dziedziny psychologii lub psychoterapii.
Frustracja – krótkie podsumowanie
Przejdźmy w tym momencie do krótkiego podsumowania całego artykułu. Frustracja to stan, który może się pojawić w naszym życiu w najmniej spodziewanym momencie. Każdy człowiek doświadczył go przynajmniej raz, a istnieje spora szansa na to, że stykamy się z nim zdecydowanie częściej.
Frustracja doprowadza u nas do obniżonego nastroju, a dodatkowo charakteryzuje się tym, że nie mamy motywacji do podejmowania dalszych działań. Oznacza brak zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, na skutek czego dochodzi u nas do silnych stanów emocjonalnych. Frustracja ma bardzo duży związek ze wstydem, zakłopotaniem, gniewem, żalem czy też rozczarowaniem.
Z frustracją mierzymy się przede wszystkim wtedy, gdy na drodze do wyznaczonego celu pojawiają się przeszkody, z którymi nie możemy sobie poradzić. Niekiedy jednak może na nas zadziałać motywująco (jedynie wtedy, gdy wcześniejsze doświadczenia sprawiły, iż dysponujemy dużą pewnością siebie).
Frustracja może być spowodowana wieloma różnymi czynnikami. Występuje m.in. wtedy, gdy przykładamy do naszych pragnień bardzo dużą wagę, realizacja wyznaczonego celu była na wyciągnięcie ręki, w naszym życiu pojawiają się niespodziewane problemy oraz zmagamy się z serią niepowodzeń. Czasami jesteśmy w stanie uporać się z tym stanem w pojedynkę, ale zaleca się udać na wizytę do specjalisty (psychologa, psychoterapeuty lub psychiatry).
Frustracja może dotyczyć zarówno poważnych, jak i bardzo błahych spraw (to bardzo subiektywne przeżycie). Stan ten możemy wyeliminować m.in. poprzez rozwijanie umiejętności cieszenia się z małych rzeczy i akceptowania tego, że nie wszystkie pragnienia muszą zostać spełnione. Dodatkowo nauczmy się akceptować i kontrolować swoje emocje, analizować przyczyny niepowodzeń i wyciągać z tego racjonalne wnioski, dostrzegać pozytywne aspekty zaistniałych sytuacji oraz korzystać ze wsparcia bliskich osób.
